هیسترکتومی چیست؟
آسیب ها و بیماری های مربوط به رحم گاهاً آنقدر شدت پیدا می کند که تنها راه درمان و مراقبت از سلامت بانوان خارج کردن این عضو مهم است.
اگر پزشک تشخیص دهد که رحم باید از حفره شکمی خارج شود اصطلاحاً جراحی هیستریکتومی انجام شده و متخصصان این فرایند درمانی را تنها زمانی انجام می دهند که هیچ راه حل درمانی برای بیماری های پیش آمده وجود نداشته باشد.
مهمترین نکته در مورد جراحی هیسترکتومی این است که ضمن انجام این جراحی تنها قسمت اصلی رحم از شکم خارج میشود و دهانه رحم به همان حالت در جایگاه خود باقی خواهد ماند، این نوع جراحی را هیسترکتومی جزئی مینامند.
اگر پزشک مجبور شود که رحم را به همراه دهانه رحم خارج کند اصطلاحا هیسترکتومی کامل انجام شده و همه قسمت های رحم از بدن خارج خواهد شد.
اینکه متخصصان برای جراحی هیسترکتومی کدام بخش های رحم را خارج کنند بستگی به وضعیت جسمانی بیماران دارد.
گاهی تنها نیاز است که لوله های فالوپ برداشته شوند یا با جدا کردن هر دو تخمدان از رحم سلامت بانوان حفظ میشود.
در مواردی که بیماری شدت داشته باشد و هیچ کدام از قسمت های رحم سالم نباشند بافت رحم به طور کامل از بدن خارج خواهد شد.
از مهمترین دلایل انجام جراحی هیسترکتومی می توان به سرطان های زنانه اشاره کرد.
اگر بانوان به سرطان رحم یا دهانه رحم مبتلا شوند بهترین گزینه درمانی خارج کردن بافت های آسیب دیده رحم است.
البته بعد از هیسترکتومی بانوان باید گزینه های درمانی دیگر مثل پرتودرمانی یا شیمی درمانی را هم انجام دهند.
اما فیبروم رحم علت دیگر انجام جراحی هیسترکتومی است.
فیبروم ها توده های خوش خیمی هستند که باعث ایجاد خونریزی های مزمن شده و درد لگن و فشار بر مثانه را در پی دارد، این افراد خیلی زود با کم خونی مواجه شده و حال عمومی نامساعدی خواهند داشت.
اما اگر از درمان های غیر جراحی نتیجه مناسب حاصل نشود پزشکان برای برطرف کردن این عارضه قسمت هایی که فیبروم رشد کرده را برداشته و در صورت لزوم بافت رحم به طور کامل خارج میشود.
آندومتریوز نوعی بیماری خطرناک است و زمانی اتفاق می افتد که سلول های داخلی رحم به قسمت خارجی انتقال پیدا کرده و در محدوده نامناسب و حتی بر روی تخمدان ها و لوله های رحمی شروع به تکثیر می کنند.
این مسئله باعث میشود تا تعادل در وضعیت رحم بر هم خورده و تنها با انجام هیسترکتومی پزشک می تواند بافت بیمار را جداسازی کند.
افزایش سن ارتباط مستقیمی با دردهای مزمن لگن یا افتادگی رحم دارد، اگر بانوان افتادگی رحم را تجربه کنند فشارهای مضاعفی را در لگن تجربه کرده و احتمالاً مشکلاتی را در حرکات روده متحمل خواهند شد.
این افراد نیاز است که هیسترکتومی را انجام داده تا از آسیب های بیشتر جلوگیری شود.
اگر پزشک برای درد مزمن لگن از سایر روش های درمانی استفاده کند و نتیجه مناسب حاصل نشود هیسترکتومی راه حل درمانی مناسبی خواهد بود.
گاهی اوقات بانوان علاوه بر پریودهای سنگین و طولانی مدت دچار بی نظمی شده و ممکن است خونریزی های شدید علاوه بر محدودیت های فراوان ضعف های جسمانی شدید و بیماری های مختلف را در پی داشته باشد.
این افراد موظفند که با انجام جراحی هیسترکتومی توسط بهترین متخصصان از سلامت بدن مراقبت کنند.
بی اختیاری ادراری بعد از هیسترکتومی

بسیاری از بانوان بابت عوارض و مشکلاتی که ممکن است بعد از هیسترکتومی متحمل شوند نگرانی زیادی دارند.
برخی از افراد بعد از انجام جراحی هیسترکتومی ممکن است مشکلاتی مانند بی اختیاری ادراری را تجربه کنند البته این عارضه بعد از این نوع جراحی چندان معمول نیست و ممکن است در موارد نادر اتفاق بیفتد.
متخصصان مهمترین علت بی اختیاری ادراری بعد از برداشتن رحم را مربوط به ضعف شدید عضلات کف لگن می دانند.
از دست رفتن عملکرد نرمال اسفنکتر احتمالاً منجر به بی اختیاری ادراری بعد از جراحی خواهد شد.
این عضله که وظیفه بسته نگه داشتن پیشابراه را در بر عهده دارد گاهاً دچار ضعف شده و این مسئله بعد از برداشتن رحم اتفاق می افتد.
متخصصان علت دیگر بی اختیاری اداری بعد از جراحی هیسترکتومی را تغییراتی می دانند که در ناحیه لگن اتفاق می افتد.
این مسئله گاهاً باعث بیش فعالی مثانه شده و ممکن است افراد بعد از جراحی مشکلاتی مثل نشت ادرار را تجربه کنند.
با این حال می توان گفت که بی اختیاری ادراری بعد از جراحی در موارد نادر اتفاق می افتد و حتی اگر این عارضه رخ دهد راه های مختلفی برای کنترل و درمان آن وجود دارد.
آیا هیسترکتومی عوارض دارد؟
هرگونه جراحی در بخش های مختلف بدن از حساسیت بالای برخوردار است و همه افراد موظفند علاوه بر انتخاب بهترین متخصصان نکات مراقبتی قبل و بعد از جراحی را رعایت کرده تا مبادا با عوارض احتمالی مواجه شوند.
جراحی هیسترکتومی یا برداشتن رحم هم مانند سایر جراحی ها عوارض کوتاه مدت یا بلند مدت را در پی دارد.
اگر مراقبت های بعد از جراحی به درستی انجام نشود احتمال بروز عفونت در برش ایجاد شده در سطح شکم وجود دارد.
همچنین احتمال می رود که در پی اعمال فشار بیش از حد به بدن افراد با خونریزی های زیاد مواجه شده که قطعاً کنترل و رفع چنین آسیبی بسیار سخت و دشوار است.
احتمال اینکه بعد از جراحی هیسترکتومی لخته های خون در بخش های مختلف بدن تشکیل شود وجود دارد، از این رو پزشکان مصرف دارو را برای بانوان بعد از عمل الزامی دانسته تا از چنین آسیبی جلوگیری نمایند.
اما بهتر است که مهمترین عوارض خطرساز هیسترکتومی را دقیق تر بشناسید.
آسیب به مجاری ادراری، مثانه، راست روده یا سایر قسمت های لگن حین جراحی از جمله مشکلات و عوارضی است که ممکن است علاوه بر ایجاد محدودیت ها و آسیب های زیاد قابلیت درمان و بهبودی نداشته باشد.
اگر بانوان ناچار به برداشتن تخمدان ها باشند یائسگی زودتر از موعد شروع شده و تغییرات وسیعی در بدن فرد اتفاق می افتد.
مراقبت های بعد از هیسترکتومی

بعد از انجام جراحی هیسترکتومی بانوان موظفند که مراقبت هایی که توسط پزشک به آنها توصیه میشود را رعایت کنند.
فراموش نکنید که شرایط جسمانی بعد از خارج شدن رحم از بدن کاملا متفاوت بوده و نیاز است که افراد تحت نظر پزشک مراقبت های تخصصی را انجام دهند.
مهم است که بعد از جراحی هیسترکتومی حداقل تا سه هفته از انجام فعالیت های غیر ضروری و حتی رانندگی خودداری کرده و مسافت های کوتاه را در سطحی بدون شیب پیاده روی کنید.
تا زمانی که بهبودی کامل حاصل نشده نمی توانید از تامپون یا کاپ قاعدگی استفاده کنید و البته داشتن دوش واژینال ۶ ماه پس از جراحی ممنوع است.
هنگام سرفه یا عطسه کردن می توانید با یک بالش کوچک محل برش را حمایت کرده تا مبادا فشاری به این محدوده وارد شود.
اما در این دوره نباید برای تعویض به موقع پانسمان کوتاهی کنید البته تا چند روز اول بعد از جراحی بهتر است که در مجاورت با آب داغ قرار نگرفته و در این دوره اگر حمام می کنید حتماً محل برش را به خوبی خشک نگه دارید.
متخصصان از بانوان می خواهند که بعد از جراحی هیسترکتومی در فواصل زمانی کوتاه برای بررسی سلامت خود حتماً به مراکز تخصصی مراجعه کنند.
در این دوره می توانید هرگونه سوالات و مشکلات پیش آمده را با پزشک خود در میان گذاشته و برای شروع مجدد روابط جنسی با پزشکتان مشورت کنید.
فراموش نکنید که در این دوره مصرف خوراکی های سالم و البته آب فراوان و محصولات حاوی فیبر کمک می کند تا سیستم گوارشی عملکرد درستی داشته و مشکلاتی مثل یبوست هرگز باعث ایجاد فشار مضاعف به بخش های ترمیم شده نخواهد داشت.
14 پاسخ
سلام بعد از هیسترکتومی امکان بارداری هست؟
سلام. بعد از هیسترکتومی امکان بارداری وجود ندارد، زیرا رحم برداشته میشود و دیگر جایی برای رشد جنین وجود ندارد. اگر تخمدانها حفظ شوند، فرد همچنان ممکن است تخمکگذاری کند، اما برای باردار شدن نیاز به رحم است.
سلام هیسترکتومی باعث کاهش میل جنسی می شه؟
سلام. هیسترکتومی به خودی خود معمولاً باعث کاهش میل جنسی نمیشود، بهویژه اگر تخمدانها حفظ شوند و سطح هورمونها ثابت بماند. برخی از افراد حتی بهبود در میل جنسی را تجربه میکنند، زیرا مشکلات قبلی مانند درد و خونریزی برطرف میشوند. اما اگر تخمدانها برداشته شوند، ممکن است کاهش هورمونها میل جنسی را تحت تأثیر قرار دهد که با مشورت پزشک و درمانهای هورمونی قابل مدیریت است.
سلام بعد از هیسترکتومی نیاز به چکاپهای دورهای و پاپ اسمیر هست؟
سلام. اگر دهانه رحم در طی هیسترکتومی برداشته نشده باشد (هیسترکتومی جزئی)، نیاز به چکاپهای دورهای و پاپ اسمیر همچنان وجود دارد. اما اگر هیسترکتومی کامل (با برداشتن دهانه رحم) انجام شده و علت جراحی غیرسرطانی بوده، معمولاً پاپ اسمیر دیگر لازم نیست. با این حال، چکاپهای منظم برای ارزیابی سلامت عمومی همچنان توصیه میشود.
وقت بخیر هیسترکتومی باعث یائسگی زودرس میشه؟
ممنون. هیسترکتومی تنها زمانی باعث یائسگی زودرس میشود که تخمدانها نیز برداشته شوند، چون تخمدانها تولید هورمونهای زنانه را متوقف میکنند. اگر تخمدانها حفظ شوند، یائسگی زودرس اتفاق نمیافتد و هورمونها همچنان تولید میشوند.
سلام در هیسترکتومی تخمدانها را می شه حفظ کرد؟
سلام. بله، در هیسترکتومی میتوان تخمدانها را حفظ کرد. این روش به نام هیسترکتومی کامل با حفظ تخمدانها شناخته میشود و معمولاً برای جلوگیری از یائسگی زودرس و حفظ تعادل هورمونی انجام میشود.
دکتر یعنی اگه بخوام هیسترکتومی انجام بدم، حتماً باید کل رحمم برداشته بشه؟ این موضوع خیلی نگرانم کرده.
سلام نه عزیزم، اصلاً اینطور نیست. هیسترکتومی چند نوع مختلف داره. بعضی وقتها فقط خودِ رحم برداشته میشه و دهانه رحم سر جاش میمونه که بهش میگن هیسترکتومی جزئی. اما اگه شرایط بیمار طوری باشه که دهانه رحم هم باید برداشته بشه، اونوقت هیسترکتومی کامل انجام میدیم. همهچیز بستگی به وضعیت بدنی شما و تشخیص پزشک داره. خیالت راحت، ما همیشه سعی میکنیم کمترین میزان جراحی رو انجام بدیم.
دکتر، یه چیزی خیلی فکرم رو درگیر کرده… بعد از هیسترکتومی ممکنه بیاختیاری ادرار بگیرم؟ راستش از این موضوع میترسم.
سلام عزیزم میفهمم نگرانیتو ، ولی نگران نباش. بیاختیاری ادرار بعد از هیسترکتومی خیلی رایج نیست و فقط تو موارد خاصی ممکنه اتفاق بیفته. اگه هم پیش بیاد معمولاً به خاطر ضعیف شدن عضلات کف لگن یا تغییراتی هست که تو ناحیه لگن ایجاد میشه. ولی خبر خوب اینه که حتی اگه این مشکل پیش بیاد، روشهای مختلفی برای درمانش داریم. بعد از عمل هم حتماً پیگیر وضعیتت میشیم که اگه مشکلی بود، زود برطرفش کنیم.