پروژسترون چیست و چه کاربردی دارد؟
پروژسترون نوعی داروی هورمونی است که باعث افزایش ضخامت رحم شده و به باروری بهتر زنان کمک می کند.
متخصصان داروی پروژسترون را برای بانوان باردار تجویز می کنند تا با جلوگیری از سقط جنین و پیشگیری از زایمان زودرس بارداری مطمئن و کم خطری را برای بانوان به همراه آورند.
داروهای حاوی پروژسترون برای بانوان در دوره یائسگی نیز تجویز میشود و به کاهش علائم این تغییرات در بدن کمک شایانی می کند.
حتی کسانی که جراحی هیسترکتومی یا عمل برداشتن رحم را انجام داده اند نیز باید از داروی پروژسترون استفاده کنند.
این محصول دارویی به صورت قرص، شیاف-و آمپول در اختیار مصرف کنندگان قرار می گیرد و دوره مصرف آن بین ۱۰ تا ۱۲ روز متغیر است.
پروژسترون به طور معمول در چرخه قاعدگی، بارداری و جنین زایی نقش مهمی دارد.
استفاده خودسرانه از این نوع هورمون ها خطرات و عوارض زیادی به همراه دارد و اینکه این دارو چه زمانی و با چه مقدار برای بانوان تجویز می شود بستگی به نظر پزشک و شرایط جسمی مراجعین خواهد داشت.
مکانیسم اثر و نحوه عملکرد پروژسترون به گونه ای است که باعث تحریک ترشح غدد رحمی می شود.
عروق داخلی آندومتری رحم را افزایش داده و شرایط را برای کاشت جنین در آندومتر فراهم می کند.
کاهش یا افزایش هورمون پروژسترون در بدن شرایط غیر طبیعی را ایجاد می کند.
ممکن است دوره قاعدگی افراد متوقف شده یا خونریزی غیرطبیعی باعث نگرانی آنها شود، در این مورد مصرف پروژسترون با روش های مختلف به عملکرد طبیعی بدن کمک زیادی می کند.
البته داروی پروژسترون برای کودکان و نوجوانان به هیچ عنوان تجویز نمیشود مگر اینکه پزشک مصرف این نوع هورمون را ضروری بداند.
با این حال می توان گفت که اگر بانوان به دلیل عدم تعادل هورمونی دچار خونریزی های رحم میشوند برای درمان چنین اختلالی نیاز است که پروژسترون مصرف کنند.
کسانی که پریود نامنظمی را تجربه می کنند یا در فواصل زمانی طولانی سیکل ماهانه آنها اتفاق نمی افتد باید از پروژسترون استفاده نمایند.
مراقبت های قبل از مصرف پروژسترون

پیش از شروع مصرف پروژسترون حتماً موارد مختلف را رعایت کرده و با احتیاط بیشتری اقدام به مصرف این نوع داروها نمایید.
اگر متخصصان با توجه به مشکل پیش آمده مصرف پروژسترون را برایتان ضروری می دانند حتماً در صورت داشتن حساسیت به ترکیبات این دارو در گذشته مسئله را به پزشک اطلاع دهید.
البته حساسیت دارویی فقط مربوط به پروژسترون نیست هرگونه حساسیت دارویی دیگر، حساسیت غذایی یا آلرژی به موارد مختلف را با پزشک در میان گذاشته تا متخصصان با تصمیم گیری بهتر در مورد تجویز این داروی هورمونی به سلامت بیمار و رفع مشکل پیش آمده کمک کنند.
هرگونه مشکل یا اختلالی که سلامت بیماران را تهدید می کند یک مانع جدی برای استفاده از پروژسترون است.
به عنوان مثال اگر به اختلالات خونی مبتلا هستید یا لخته شدن خون و ریسک ابتلا به این عارضه را دارا هستید نباید از پروژسترون استفاده کنید.
این دارو همچنین برای بانوانی که به سرطان سینه مبتلا هستند یا هرگونه سرطان در نقاط مختلف بدن را تجربه کرده اند نیز مناسب نیست.
البته بیماری های مختلف از جمله آسیب های کبدی، سکته و یا توموری که در آن استروژن یا پروژسترون باعث رشد توده شوند نیز محدودیتی جدی برای استفاده از پروژسترون است.
بانوانی که بدون علت خونریزی های رحمی را تجربه می کنند یا اخیرا سقط جنین را تجربه کرده اند نیز نباید از پروژسترون استفاده کنند.
در صورتی که منع مصرف این دارو را داشته باشید و بدون توجه به این موارد از پروژسترون استفاده کنید، قطعاً با آسیب ها و عوارض این دارو مواجه خواهید شد و سلامت مصرف کننده به خطر می افتد.
با این حال مهم است که پیش از تجویز این دارو و مصرف پروژسترون هرگونه بیماری های زمینه ای را به پزشک گزارش داده و لیست تمامی داروهای مصرفی و مشکلاتی را که حتی درمان شده اند به پزشک ارائه دهید.
در این صورت می توانید از مصرف پروژسترون بهترین نتیجه را دریافت کرده و در صورت نیاز از داروهای جایگزین استفاده می شود.
نکات مراقبتی بعد از مصرف پروژسترون

داروی پروژسترون از آن دسته داروهای هورمونی است که باید با هوشیاری و مراقبت از آن استفاده کنید.
در صورتی که به بیمارستان یا مراکز درمانی مراجعه می کنید به همه پزشکان و پرستارانی که با شما در ارتباط هستند اعلام کنید که از آمپول یا قرص پروژسترون استفاده کرده اید.
ممکن است با مصرف داروی پروژسترون تغییراتی را تجربه کنید که احتمالاً در مورد آن صحبت نشده است.
پس تا زمانی که نمی دانید مصرف پروژسترون چه تغییراتی را در بدن اعمال می کند از انجام فعالیت هایی که نیاز به تمرکز دارد و حساسیت بالا دارند پرهیز کنید.
در این تایم تمرینات ورزشی پرخطر و رانندگی ممنوع است و اجازه دهید که واکنش بدن را به داروی پروژسترون بررسی کنید.
همزمان با تزریق داروی پروژسترون و بعد از آن از انواع آجیل یا دانه های حساسیت زا استفاده نکنید.
اگر به دیابت مبتلا هستید برای کنترل قند خون اقدامات موثر را پیش از مصرف پروژسترون انجام دهید.
در غیر این صورت با وجود دیابت کنترل نشده تزریق پروژسترون ممکن است قند خون را افزایش دهد و حتماً این مورد را به پزشک گزارش دهید.
با مصرف داروی پروژسترون بانوان موظفند که خودآزمایی سینه را انجام دهند.
معاینه پستان و مراجعه به پزشک زنان و زایمان باید به طور منظم انجام شود تا هرگونه آسیب های احتمالی و عوارضی که ممکن است در پی مصرف پروژسترون اتفاق بیفتد سریع تر بررسی شود.
مصرف پروژسترون ممکن است تغییراتی را در نتیجه آزمایشات ایجاد کند در صورتی که آزمایش خاصی را انجام می دهید به کارکنان آزمایشگاه اعلام کنید که چه مدت زمانی است که از پروژسترون استفاده می کنید.
گاهی اوقات افراد بدون آنکه بدانند با تزریق پروژسترون دچار لخته شدن خون می شوند این لخته ها عاملی برای حمله قلبی، سکته مغزی و لخته شدن خون در پا، ریه و چشم است.
گاهی این لخته ها میتوانند کشنده باشند و مهم است که در این مورد حتماً به نکات گفته شده از طرف پزشک دقت کنید.
کسانی که بنا به دلایل مختلف نیاز است برای مدت طولانی بی تحرک بمانند نباید از داروی پروژسترون استفاده کنند.
از آنجایی که این دارو احتمال لخته شدن خون را افزایش می دهد در صورتی که به بیماری خاصی مبتلا هستید یا جراحی و سفرهای طولانی را در پیش دارید عدم تحرک ممکن است سلامت فرد را به خطر انداخته و شانس ایجاد لخته خون را افزایش می دهد.
با این حال اگر سفرهای طولانی مدت را در پیش دارید یا جراحی و بیماری خاصی برایتان پیش آمده است مصرف پروژسترون را به زمان دیگری موکول کنید.
معمولا داروی پروژسترون برای افراد بالای ۶۵ سال با احتیاط بیشتری تجویز می شود.
این افراد به دلیل شرایط جسمی خاصی که دارند ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو واکنش بیشتری نشان دهد.
ضمناً پروژسترون به هیچ عنوان برای کودکان تجویز نشده و مصرف آن مجاز نیست.
گاهی با مصرف داروی پروژسترون متوجه قطع قاعدگی می شود، البته پریود نشدن و عدم خونریزی قاعدگی به معنای این نیست که پروژسترون یک روش پیشگیری از بارداری محسوب می شود.
در هر صورت باید برای جلوگیری از بارداری اقدامات دیگری را انجام دهید یا در صورت لزوم از قرص اورژانسی استفاده کنید.
در مواردی برای اینکه بانوان بارداری خوبی را داشته باشند، پزشک تجویز داروی پروژسترون را ضروری می داند.
البته مراقب باشید که در دوره بارداری یا شیردهی باید با احتیاط بیشتری از پروژسترون استفاده کنید و فقط دوز تعیین شده از طرف پزشک را در مدت زمانی که اعلام می کند مصرف کنید.
در غیر این صورت ممکن است خطرات و عوارض ناشی از پروژسترون سلامت مادر و جنین را تهدید کند.
10 پاسخ
اگر یک نوبت پروژسترون را فراموش کنم چه کنم؟
سلام همراه محترم، به محض یادآوری مصرف کنید. اگر زمان نوبت بعدی نزدیک است، نوبت فراموششده را رد کرده و دوز بعدی را طبق برنامه مصرف کنید.
سلام، پروژسترون قاعدگی را عقب میاندازد؟
سلام همراه محترم، بله، گاهی باعث تأخیر در پریود میشود، بهخصوص اگر بعد از تخمکگذاری مصرف شود.
مقالهتون باعث شد بفهمم چرا پزشکها تو بعضی درمانها سراغ پروژسترون میرن.
مرسی که عوارض احتمالی دارو رو هم گفتین، معمولاً کمتر بهش توجه میشه.
تفاوت قرص پروژسترون با آمپولش چیه؟ کدومش مؤثرتره؟
آیا ممکنه بعد از قطع دارو، علائم قبلی برگردن؟
این دارو روی تنظیم خواب یا سطح انرژی بدن هم تأثیر میذاره؟
پروژسترون باعث افزایش وزن هم میشه یا نه الزاماً؟