درمان بی‌ اختیاری ادرار

همه ما از پیری و تغییرات آن می ترسیم اگرچه ممکن است این تغییرات با برخی رفتارها در سنین پایین‌تر تشدید شود اما نمی‌توان آنها را به طور کامل متوقف کرد.

بی اختیاری ادرار یکی از اختلالاتی است که در سن بالا افراد به آن مبتلا می شوند.

بی اختیاری ادرار که به دلیل برخی مشکلات جسمی ایجاد می شود، فرد را از نظر عزت نفس به شدت آسیب پذیر می کند و حتی ممکن است فرد مبتلا را منزوی کند و در خانه بماند.

این امکان وجود دارد که شما یا نزدیکانتان بی اختیاری ادرار موقت یا دائمی داشته باشید.

مهمترین دلایل بی‌ اختیاری ادرار

بی‌ اختیاری ادراری از آن دسته آسیب‌ ها و مشکلاتی است که نگرانی زیادی را برای افراد به همراه می‌ آورد.

اگر بی‌ اختیاری ادراری در مراحل اولیه درمان نشود به یک معضل بزرگ تبدیل شده و ممکن است باعث گوشه‌ گیری افراد از جامعه و جمع شود.

این مسئله نه تنها زندگی فردا تحت تاثیر قرار می‌ دهد بلکه از نظر جسمانی و روانی هم آسیب‌ های مخربی را به جای می‌ گذارد.

اما مهمترین علت بی‌ اختیاری اداری مربوط به سن افراد میشود.

هر چقدر که سن بالاتر می‌ رود ضعف در ماهیچه‌ ها شدت پیدا کرده و این امر باعث میشود تا بی‌ اختیاری ادراری اتفاق بیفتد.

همچنین ممکن است افراد بر اثر آسیب‌ هایی که متحمل میشوند بی‌ اختیاری را تجربه کنند.

گاهی ممکن است بر اثر انجام جراحی هیسترکتومی یا برداشتن رحم این عارضه اتفاق بیفتد و همچنین برخی از بانوان بعد از بارداری و زایمان سزارین چنین آسیبی را تجربه می‌ کنند.

همچنین ممکن است افراد بر اثر ابتلا به سرطان پروستات یا سرطان مثانه با بی‌ اختیاری ادراری مواجه شوند.

فرقی نمی‌ کند که تومورها خوش خیم یا بدخیم باشند در هر صورت ممکن است اثر مخربی را از خود به جای گذاشته باشند.

نیاز است که بعد از انجام مراحل درمانی تومورها آسیب‌ های مربوط به بی‌ اختیاری ادراری بررسی و درمان گردد.

بی‌ اختیاری ادراری مستقیماً مربوط به عملکرد مثانه و عضلات اطراف آن نیست.

گاهی اوقات آسیب‌ ها و بیماری‌ های مختلف از جمله عفونت ادراری، سنگ کلیه یا سنگ مثانه و یبوست عاملی برای بی‌ اختیاری ادراری هستند.

التهاب پروستات نیز در آقایان به بی‌ اختیاری منجر شده و ممکن است عدم درمان به موقع این عارضه باعث شود تا افراد بی‌ اختیاری را با شدت بالاتر و برای مدت طولانی تجربه کنند.

یکی دیگر از دلایل بی‌ اختیاری ادراری سیستیت بینابینی است که یک بیماری مزمن شناخته میشود و باعث ایجاد التهاب در مثانه خواهد شد و این عارضه قطعاً به بی‌ اختیاری ادراری منجر می‌ گردد.

اما عادات ناصحیحی که افراد در زندگی دارند گاهاً منجر به بی‌ اختیاری میشود اگر به طور پیوسته از الکل و نوشیدنی‌ های کافئین‌ دار استفاده کنید ممکن است بی‌ اختیاری را در حد جزئی تجربه نمایید.

ادامه داشتن این روند باعث میشود تا بی‌ اختیاری اداری با حالات شدیدتری رخ داده و قطعاً درمان و کنترل آن سخت‌ تر خواهد بود.

انواع بی اختیاری ادراری

بی اختیاری ادراری برای همه افراد با یک شکل و یک شدت اتفاق نمی‌ افتد این عارضه شامل چند مورد است که مهمترین آنها را برایتان خواهیم گفت.

بی اختیاری ادرار فشاری

اولین نوع بی‌ اختیاری را فشاری می‌ نامند به گونه‌ ای که افراد هنگام اعمال فشار بر مثانه با نشت ادرار مواجه شده و این عارضه اغلب در حالتی مثل سرفه کردن، عطسه کردن، خندیدن، ورزش یا بلند کردن اجسام سنگین اتفاق می‌ افتد.

بی اختیاری ادرار فوریتی

نوع دیگر بی‌ اختیاری همراه با فوریت دفع است این عارضه زمانی رخ می‌ دهد که افراد نیاز ناگهانی و شدید به ادرار کردن داشته و حتی ممکن است نتوانند خود را به سرویس بهداشتی برسانند.

معمولاً این بی‌ اختیاری در اثر ابتلا به عفونت یا بیماری‌ های شدید اتفاق می‌ افتد و زمانی که اختلال نورولوژیک یا دیابت رخ می‌ دهد این نوع بی‌ اختیاری کاملاً شایع است.

بی اختیاری ادرار سرریز

بی‌ اختیاری سرریز شونده مشکل دیگری است که ممکن است افراد با آن مواجه شوند.

این عارضه به گونه‌ ای است که افراد نمی‌ توانند یک بار به طور کامل تخلیه مثانه را انجام دهند و به طور مداوم نیاز به دفع ادرار خواهند داشت.

بی اختیاری ادرار عملکردی

بی‌ اختیاری ادراری عملکردی مواقعی رخ می‌ دهد که افراد توانایی آن را ندارند که در زمان مناسب خود را به سرویس بهداشتی برسانند.

این افراد اغلب با بیماری‌ های جسمانی دیگر مانند آرتروز مواجه هستند و شرایط به گونه‌ ای است که نمی‌ توانند در زمان مناسب و فوری برای تخلیه ادرار اقدام نمایند.

بی اختیاری ادرار موقتی

برخی نوشیدنی ها، غذاها و داروها ممکن است مثانه شما را تحریک کرده و حجم ادرار شما را افزایش دهند، در این صورت ممکن است بی اختیاری موقت ادرار داشته باشید.

در ادامه عواملی که موجب بروز این حالت می شوند را عنوان می کنیم.

• الکل
• کافئین
• نوشیدنی گاز دار
• شیرین کننده مصنوعی
• شکلات

البته برخی بیماری ها نیز ممکن است موجب بروز بی اختیاری ادرار شود. به عنوان مثال:

• عفونت ادرار
• یبوست رکتوم

بی اختیاری ادرار مداوم

در برخی موارد بی اختیاری ادرار دائمی است که می تواند به دنبال شرایط زیر به وجود بیاید.

• زایمان طبیعی
• افتادگی مثانه
• یائسگی
• سرطان پروستات
• اختلالات عصبی

علائم بی اختیاری ادرار

بی‌اختیاری ادرار به از دست دادن کنترل مثانه و ناتوانی در نگه‌داشتن ادرار اشاره دارد

. این وضعیت می‌تواند در درجات مختلفی از خفیف تا شدید بروز کند.

علائم بی‌اختیاری ادرار ممکن است بسته به نوع آن متفاوت باشد، اما به‌طور کلی شامل موارد زیر است:

• تکرر ادرار: نیاز به دفع ادرار بیشتر از حد معمول در طول روز یا شب (مثلاً بیش از ۸ بار در روز یا بیشتر از ۲ بار در شب).
• نیاز فوری به ادرار کردن: احساس ناگهانی و شدید نیاز به دفع ادرار که ممکن است به‌سرعت به بی‌اختیاری منجر شود.
• بی‌اختیاری استرسی: از دست دادن ادرار هنگام فعالیت‌هایی مانند عطسه، سرفه، خندیدن، بلند شدن از زمین یا ورزش.
• بی‌اختیاری فوریتی: نیاز فوری به دفع ادرار همراه با از دست دادن کنترل مثانه، حتی زمانی که فرد نمی‌تواند به دستشویی برسد.
• بی‌اختیاری مختلط: ترکیبی از بی‌اختیاری استرسی و فوریتی.
• نشت ادرار هنگام خواب: نیاز به بیدار شدن و ادرار کردن در طول شب، که ممکن است به بی‌اختیاری در شب منجر شود.
• دشواری در نگه‌داشتن ادرار: احساس فشار زیاد در مثانه و عدم توانایی در جلوگیری از دفع ادرار به‌ویژه در مواقع اضطراری.
• احساس ناراحتی در مثانه یا شکم: ممکن است فرد احساس فشار یا درد در ناحیه شکم یا مثانه داشته باشد.
• میزان زیاد ادرار: دفع مقدار زیادی ادرار در یک زمان، که می‌تواند ناشی از مشکل در کنترل مثانه باشد.
• زود به زود نیاز به ادرار کردن در طول روز و شب: احساس نیاز به دفع ادرار در فواصل کوتاه‌تر از معمول.

بی‌اختیاری ادرار می‌تواند بر کیفیت زندگی تاثیر زیادی بگذارد و در صورت مشاهده علائم، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا تشخیص درست صورت گیرد و درمان‌های مناسب آغاز شود.

سیستورافی چیست؟

زمانی که افراد با علائم بی‌ اختیاری ادراری به پزشک مراجعه می‌ کنند ممکن است به تشخیص پزشک روش‌ های درمانی خاصی از جمله سیستورافی را برای آنها انجام دهند.

سیستورافی تشخیصی موثر و کاربردی است که به واسطه انجام آن و ضمن استفاده از اشعه ایکس تصاویری از سیستم ادراری افراد دریافت میشود.

معمولا تمامی کسانی که با مشکلات ادراری از جمله خون در ادرار، ادرار مکرر و یا بی‌ اختیاری اداری به پزشک مراجعه می‌ کنند نیاز است که ابتدا متخصصان علت این نوع اختلالات را بررسی نمایند.

برای انجام سیستورافی نیازی نیست که بیماران تحت بیهوشی قرار بگیرند یا از داروهای آرامبخش استفاده کنند.

این نوع تصویربرداری در مدت زمان بسیار کوتاهی انجام شده و با دقت بالایی که دارد اطلاعات لازم را در اختیار پزشک قرار خواهند داد.

برای انجام سیستورافی مهم است که بیماران بعد از آماده شدن بر روی میز اشعه ایکس دراز کشیده و پزشک یک کاتتر کوچک را به مجاری ادراری وارد می‌ کند.

از طریق کاتتر مایعات مخصوص به مثانه وارد شده و انتقال اشعه ایکس به این واسطه امکان‌ پذیر میشود.

تابش اشعه ایکس در این موقعیت باعث میشود تا پزشک بتواند تصویربرداری‌ های لازمه را از قسمت‌ های مختلف مثانه انجام داده و تصویربرداری به همین راحت و با جزئیات بالا انجام می‌ پذیرد.

پیشگیری از بی‌ اختیاری ادراری

بی‌ اختیاری ادراری از آن دسته بیماری‌ هایی است که بسیار شایع بوده و ممکن است با افزایش سن اتفاق بیفتد.

نگرانی افراد در این مورد باعث میشود تا به دنبال راهکاری برای پیشگیری از بی‌ اختیاری ادراری باشند.

از نظر متخصصان اگر افراد وزن خود را در محدوده سالم نگه دارند می‌ توانند از آسیب‌ های دوره میانسالی در امان باشند.

البته مهم است که وزن خود را با استفاده از رژیم‌ های غذایی استاندارد کاهش داده و به طور مرتب ورزش کنید.

انجام ورزش باعث میشود تا عضلات بدن تقویت شده و به مرور زمان اختلالات مشابه با بی‌ اختیاری ادراری یا نشت ادرار برطرف میشود.

برای پیشگیری از این عارضه نیاز است که مصرف الکل و کافئین را تا حد ممکن محدود کرده و به هیچ عنوان سیگار نکشید.

اگر متوجه میشوید که گاهاً بی‌ دلیل بی‌ اختیاری اداری را تجربه می کنید و این عارضه حتی در حد نشت ادرار است پیش از آنکه شدت پیدا کند به پزشک مراجعه کرده تا متخصصان با بررسی‌ های دقیق‌ تر علت آسیب را پیدا کنند و با روش‌ های درمانی موثر این عارضه خیلی زود برطرف خواهد شد.

درمان بی‌ اختیاری ادرار

زمانی که افراد با علائم بی‌ اختیاری ادراری مواجه میشوند نگرانی زیادی داشته که کاملاً طبیعی است.

فراموش نکنید که این عارضه قابلیت درمان داشته و اگر در زمان مناسب برای بهبود آن اقدام کنید نتایج بسیار خوبی به دست خواهد آمد.

در قدم اول پزشکانی همچون دکتر پریا گران با استفاده از روش‌ های تشخیصی بررسی می‌ کند که علت آسیب چیست تا متوجه شوند چه روش درمانی بهترین نتیجه را به همراه دارد.

آموزش مثانه

پس از آن اولین اقدام این است که افراد روش‌ های رفتاری درستی داشته باشند به گونه‌ ای که بهتر است با به تاخیر انداختن تخلیه ادرار عملکرد آن را کمی کنترل کنند.

به گونه‌ ای که اگر نیاز است که فرد برای تخلیه ادرار اقدام کند حدوداً ۱۰ دقیقه آن را به تاخیر انداخته و مدت زمان رفتن به دستشویی را طولانی‌ تر کند.

اما بهتر است که در فواصل زمانی مشخص مثلا هر سه ساعت یک بار برای تخلیه ادرار به دستشویی بروند.

اما مهم است که تخلیه ادرار به طور کامل انجام پذیرد تا مبادا بی‌ اختیاری سرریز شونده رخ دهد.

هنگام تخلیه ادرار بهتر است چند دقیقه‌ ای صبر کنید و مجدد تلاش کنید تا تخلیه مثانه به طور کامل انجام شود.

از طرفی نیاز است که مصرف مایعات و رژیم غذایی خود را کنترل کرده و مصرف انواع نوشیدنی‌ های حاوی الکل و کافئین را به حداقل برسانید و مصرف غذاهای اسیدی را قطع کنید.

کگل

روش دیگر برای درمان بی‌ اختیاری ادراری انجام تمرینات کگل است.

این تمرینات به منظور تقویت عضلات کف لگن انجام میشود.

اگر این عضلات تقویت شوند بی‌ اختیاری ادراری استرسی درمان شده و کنترل فرد بر مثانه بیشتر میشود، تمرینات باید به صورت روزانه انجام پذیرد.

دارودرمانی

در کنار این روش‌ ها مصرف دارو و استفاده از سایر دستگاه‌ ها و تجهیزات پزشکی برای بی‌ اختیاری ادراری موثر هستند.

معمولا برای درمان بی اختیاری فوری از داروها استفاده می شود.

لیزر

یکی دیگر از روش های درمانی برای کنترل مثانه، لیزر درمانی است که باعث افزایش خون رسانی به عضلات لگن و در نتیجه افزایش قدرت در این ناحیه می شود.

تحریک الکتریکی

در این روش برای تحریک و تقویت عضلات کف لگن، الکترودهایی به طور موقت وارد رکتوم یا واژن می شوند.

تحریک الکتریکی خفیف به درمان بی اختیاری اضطراری و اضطراری کمک می کند. اما در عرض چند ماه به چندین درمان نیاز دارید.

جراحی

در شرایطی که بی اختیاری ادرار شدید یا غیرقابل درمان باشد پزشک ممکن است جراحی را برای درمان پیشنهاد دهد.

عمل اسلینگ

در این روش از لایه هایی از بافت بدن یا مواد مصنوعی برای تهیه بند در اطراف مجرای ادرار و عضلات حجیم (گردن مثانه) استفاده می شود.

اسلینگ موجب بسته نگه داشتن مجرای ادرار خصوصا هنگام عطسه می شود.

تعلیق گردن مثانه

روشی است برای حمایت از مجرای ادرار و گردن مثانه.

در این جراحی شکم بریده می شود. بنابراین بیمار باید تحت بیهوشی عمومی یا نخاعی قرار گیرد.

 پرولاپس

زنانی که از بی اختیاری ترکیبی و افتادگی لگن رنج می برند باید جراحی اسلینگ و پرولاپس انجام دهند.

درمان های خانگی بی اختیاری ادرار

استفاده از این روش برای بی اختیاری ادرار می‌توانند به کاهش علائم این وضعیت کمک کنند.

این روش‌ها معمولاً به‌عنوان مکمل درمان‌های پزشکی استفاده می‌شوند و می‌توانند بهبود کنترل مثانه و کاهش نشت ادرار را به دنبال داشته باشند.

در ادامه، برخی از درمان‌های خانگی موثر برای بی‌اختیاری ادرار آورده شده است:

ورزش‌های کگل

ورزش‌های کگل تقویت عضلات کف لگن (عضلاتی که مثانه، رحم و روده‌ها را حمایت می‌کنند) را هدف قرار می‌دهند.

تقویت این عضلات می‌تواند به بهبود کنترل مثانه کمک کند و نشت ادرار را کاهش دهد.

برای انجام این تمرینات، عضلات کف لگن را به مدت ۵ ثانیه سفت کنید و سپس به مدت ۵ ثانیه استراحت کنید. این کار را ۱۰ بار در هر جلسه تکرار کنید.

مدیریت مصرف مایعات

نوشیدن آب کافی در طول روز بسیار مهم است، اما باید از مصرف زیاد مایعات قبل از خواب خودداری کنید تا از بیدار شدن در شب برای دفع ادرار جلوگیری کنید.

همچنین، مصرف مایعات کافئین‌دار و الکلی را کاهش دهید، زیرا این مواد می‌توانند باعث تحریک مثانه شوند.

تنظیم الگوی ادرار

با تنظیم زمانی برای رفتن به دستشویی، حتی اگر احساس نیاز به ادرار ندارید، می‌توانید مثانه را تقویت کنید.

به‌طور مثال، برای شروع، هر ۲ ساعت یک‌بار به دستشویی بروید و به تدریج این زمان را افزایش دهید.

کاهش وزن

اگر اضافه‌وزن دارید، کاهش وزن می‌تواند فشار بر روی مثانه و عضلات کف لگن را کاهش دهد. این کار می‌تواند به بهبود بی‌اختیاری ادرار کمک کند.

تمرینات منظم بدنی

ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی، شنا یا یوگا می‌توانند به تقویت عضلات بدن کمک کرده و فشار را از روی مثانه و عضلات کف لگن بردارند.

به‌ویژه ورزش‌هایی که بر تقویت عضلات شکم و لگن تمرکز دارند، می‌توانند مفید باشند.

آرام‌سازی و مدیریت استرس

استرس و اضطراب می‌توانند علائم بی‌اختیاری ادرار را بدتر کنند. تکنیک‌های آرام‌سازی مانند مدیتیشن، تنفس عمیق یا یوگا می‌توانند به کاهش استرس و بهبود کنترل مثانه کمک کنند.

اصلاح رژیم غذایی

کاهش مصرف غذاهای تحریک‌کننده مثانه مانند غذاهای تند، مرکبات، گوجه‌فرنگی، کافئین و الکل می‌تواند به کاهش علائم بی‌اختیاری ادرار کمک کند.

مصرف فیبر به پیشگیری از یبوست و کاهش فشار بر روی مثانه کمک می‌کند.

استفاده از مواد طبیعی

برخی از مواد طبیعی ممکن است به تقویت مثانه کمک کنند:

دمنوش‌های گیاهی مانند زنجبیل، نعناع، یا بابونه می‌توانند به کاهش التهاب و تحریک مثانه کمک کنند.

مصرف رقیق شده سرکه سیب در آب ممکن است به تقویت عضلات کف لگن کمک کند.

چه عواملی احتمال ابتلا به بی اختیاری ادرار را افزایش می دهند؟

بی اختیاری ادرار ممکن است به دنبال برخی عادات روزانه، بیماری زمینه ای مانند دیابت و مشکلات جسمانی باشد در ادامه این عوامل را توضیح می دهیم.

سن

با افزایش سن، عضلات مثانه و مجرای ادرار بخشی از قدرت خود را از دست می دهند.

تغییرات با افزایش سن ظرفیت مثانه شما را کاهش می دهد و احتمال نشت غیر ارادی ادرار را افزایش می دهد.

جنسیت

زنان بیشتر مستعد بی اختیاری استرسی هستند. بارداری، زایمان، یائسگی و آناتومی طبیعی زنان دلیل این تفاوت است.

با این حال، مردان مبتلا به مشکلات پروستات در معرض افزایش خطر بی اختیاری ادرار و سرریز ادرار هستند.

چاقی

اضافه وزن باعث افزایش فشار روی مثانه و ماهیچه های اطراف می شود که باعث ضعیف شدن آنها می شود و باعث می شود هنگام سرفه یا عطسه ادرار نشت کند.

ژنتیک

می توان گفت هنگامی که یکی از اعضای نزدیک خانواده دچار بی اختیاری ادرار به ویژ] بی اختیاری فوری باشد، احتمال ابتلا به این بیماری بیشتر است.

عوارض بی اختیاری ادرار

در ادامه عوارض بی اختیاری ادرار را عنوان می کنیم.

مشکل پوستی

عفونت ها و زخم های پوستی که می توانند از پوست دائما مرطوب ایجاد شوند.

عفونت دستگاه ادراری

بی اختیاری خطر عفونت های مکرر دستگاه ادراری را افزایش می دهد.