درمان اختلالات هورمونی زنان

آیا اختلال هورمونی به طور قطعی درمان می شود؟

همه افراد موظفند که در طی سال حداقل یک مرتبه چکاپ ها و آزمایشات تخصصی را انجام دهند تا متوجه شوند که چه نوع تغییراتی در بدن اتفاق افتاده و اگر آسیب یا مشکلی وجود داشته باشد سریعاً متوجه خواهند شد.

از آنجایی که بدن بانوان در هر ماه تغییراتی را تجربه می کند مهم است که برای ارزیابی میزان هورمون ها آزمایش خون یا سایر چکاپ های تخصصی انجام شود.

بانوان نه تنها دوره قاعدگی بلکه بارداری، زایمان و حتی یائسگی را پیش رو دارند و مهم است که اختلالات هورمونی را جدی دانسته و این موضوع مهم را همواره برای ارزیابی سلامت خود مورد بررسی قرار دهند.

اختلالات هورمونی از مهمترین موضوعات در حوزه سلامت زنان است که نه تنها باعث ایجاد بیماری های داخلی می شود بلکه مشکلاتی مثل تغییرات خلق و خو، اثر منفی بر سلامت عمومی بدن و ناباروری را به همراه خواهد داشت.

به طور کلی اختلال هورمونی به شرایطی گفته میشود که در آن سطح طبیعی هورمون های بدن دچار نوسان شده و مقدار آن از حد طبیعی کمتر یا بیشتر می شود.

هر کدام از هورمون ها در بدن زنان در جایگاه خود تاثیر بسزایی بر سلامت فرد ایجاد می کنند.

کم شدن هورمون های زنانه مثل استروژن و پروژسترون می تواند اثرات مخربی بر بدن اعمال کرده و همچین شرایطی برای سایر هورمون ها از جمله تیروئید و کورتیزول نیز وجود دارد.

زمانی که تعادل هورمونی در بدن بانوان برهم می خورد مشکلاتی مثل سندروم تخمدان پلی کیستیک، یائسگی زودرس و مشکلات تیروئید نیز اتفاق خواهد افتاد.

روش های تشخیص و درمان اختلال هورمونی در زنان

هیچ آزمایش واحد و جامعی برای تشخیص عدم تعادل هورمونی در زنان وجود ندارد.

پزشک شما فرآیند تشخیص را با یک معاینه روتین شروع می‌کند، در مورد علائم شما سوال می‌کند و ممکن است آزمایش‌های زیر را برای کمک به تشخیص بهتر توصیه کند:

برای تشخیص اختلال هورمونی نیاز است که از طرف پزشک ارزیابی دقیقی در این مورد انجام پذیرد.

پزشکان علاوه بر معاینات بالینی از روش های متنوع و ترکیبی استفاده می کنند تا علاوه بر پیدا کردن علت اصلی اختلال، شدت و میزان آسیب ها را ارزیابی کنند.

اولین اقدام برای بررسی اختلالات هورمونی در زنان معاینات بالینی است، که شامل بررسی تاریخچه پزشکی بیمار و معاینات فیزیکی خواهد بود‌.

متخصصان همواره سوالات مربوط به این نوع عارضه را پرسیده و علائم ظاهری بیمار را بررسی می کنند‌‌.

در صورتی که فرد تغییرات وزنی محسوسی داشته باشد و مشکلات پوستی یا رشد غیر طبیعی موی زائد را اخیرا تجربه کرده باشد احتمالاً تشخیص پزشک اختلالات هورمونی است.

بانوان اختلالات هورمونی را اغلب با تغییر در چرخه قاعدگی تجربه می کنند.

متخصصان در مورد تمامی این موارد سوالاتی را از مراجعین پرسیده و به این نکته توجه می کنند که آیا در خانواده افرادی بوده اند که سابقه ابتلا به دیابت یا مشکلات تیروئیدی را داشته باشند و در این صورت بررسی این عارضه دقیق تر و بهتر پیش می رود.

قدم دوم برای بررسی اختلالات هورمونی در زنان انجام آزمایش خون است.

پزشکان برای بررسی مقدار هورمون های داخلی از جمله استروژن، پروژسترون، آندروژن، تیروئید و پرولاکتین نمونه خون بیمار را دریافت کرده و مورد آزمایش قرار می دهند.

در این آزمایش می توان اطلاعات دقیقی در مورد عملکرد غدد مختلف بدن کسب نمود و به شناسایی دقیق علت و شدت عدم تعادل هورمونی کمک شایانی می کند.

علاوه بر موارد گفته شده یکی از فرایندهای موثر و کاربردی برای بررسی و تشخیص اختلالات هورمونی در بدن زنان سونوگرافی و تست های تصویربرداری است.

اسکن سونوگرافی از امواج صوتی برای گرفتن عکس از رحم، تخمدان‌ها، تیروئید و غده هیپوفیز استفاده می‌کند.

برای ارزیابی ساختاری اندام های خاصی مانند تخمدان ها رحم و غده تیروئید سونوگرافی، ام آر آی و سی تی اسکن مورد استفاده قرار می گیرند.

تصویربرداری با این روش ها همواره به شناسایی انواع تومور، کیست و سایر ناهنجاری های ساختاری کمک می کند که هر کدام از این موارد می تواند عامل اختلال هورمونی باشد.

هر کدام از روش های تشخیصی برای ارزیابی وضعیت هورمونی بدن به پزشکان این امکان را می دهد که در صورت وجود هرگونه آسیب بهترین تکنیک درمانی را در نظر گرفته و با تشخیص دقیق و درمان به موقع می توانند علاوه بر مدیریت و درمان اختلالات هورمونی زنان آسیب های ناشی از این عارضه را برطرف نمایند.

عدم درمان اختلال هورمونی چه تاثیری بر سلامت عمومی زنان دارد؟

هورمون ها نقش بسیار مهمی بر سلامت عمومی بدن دارند. اما اگر بانوان بنا به دلایل مختلف دچار اختلالات هورمونی شوند این آسیب باید هر چه سریع تر بررسی و درمان شود.

در غیر این صورت عوارض جدی به همراه داشته که می توان در دراز مدت سلامت عمومی بدن و کارکرد صحیح ارگان های حیاتی را به خطر بیندازد.

از جمله مشکلات مهمی که در پی اختلالات هورمونی و عدم درمان آن اتفاق می افتد تاثیر بر باروری زنان است. عده زیادی از افراد بعد از تجربه ناباروری متوجه می شوند که علت چنین آسیبی اختلالات هورمونی بوده است.

سندروم تخمدان پلی کیستیک یا افزایش سطح پرولاکتین می تواند چرخه قاعدگی را با مشکل مواجه کند و در نهایت منجر به مشکل در تخمک گذاری می شود.

اگر اختلالی در تخمک گذاری اتفاق بیفتد فرد دچار ناباروری میشود و تا زمانی که وضعیت هورمون ها مدیریت نشود و این عارضه به طور قطعی درمان نشود روند باروری همچنان با مشکل مواجه خواهد شد.

اختلالات هورمونی اگر به موقع درمان نشود سلامت قلب و عروق را به طور جدی به خطر می اندازد.

این عارضه معمولاً در دوران یائسگی با کاهش سطح استروژن اتفاق می افتد چنین اختلالی در نهایت باعث افزایش کلسترول بد و کاهش کلسترول خوب می شود که خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را افزایش خواهد داد.

عدم درمان اختلالات هورمونی زنان باعث به خطر افتادن سلامت استخوان ها می شود، هورمون های جنسی در بدن زنان مانند استروژن نقش مهمی در حفظ تراکم استخوان ها دارند.

اگر میزان استروژن به ویژه در دوران یائسگی کاهش پیدا کند یا این اختلال به هر دلیلی در دوره های مختلف زندگی رخ دهد کاهش تراکم استخوان ها خطر پوکی استخوان را افزایش می دهد.

در صورتی که این هورمون مهم در بدن زنان کاهش پیدا کند در مسیر درمان برای پیشگیری از پوکی استخوان مصرف مکمل هایی مثل کلسیم و ویتامین D توصیه می شود.

ضمن اینکه مهم است بانوان تمرینات وزنه برداری و هر نوع تمرین ورزشی متناسب با شرایط جسمی خود را به طور منظم انجام دهند.

بهترین روش درمانی برای مدیریت اختلالات هورمونی

در صورتی که علائم و عوارض اختلالات هورمونی را تجربه می کنید سریعاً به پزشک مراجعه کنید.

درمان دارویی اختلالات هورمونی در زنان

متخصصان بعد از طی کردن مراحل مقدماتی با توجه به شدت آسیب از بیماران می خواهند که دارو درمانی را شروع کرده که به تنظیم هورمون ها و کاهش علائم ناشی از اختلال هورمونی کمک شایانی می کنند.

از مهمترین داروهایی که برای درمان اختلالات هورمونی زنان استفاده می شود می توان به قرص‌های ضد بارداری و داروی پروژسترون اشاره کرد.

این قرص ها دارای مقادیر معینی از هورمون ها هستند که برای تنظیم چرخه قاعدگی و کاهش علائم پریود مناسب می باشند.

استروژن درمانی

اگر خشکی واژن یا درد در هنگام رابطه جنسی دارید، ممکن است بخواهید استفاده از کرم، قرص یا حلقه استروژن را در نظر بگیرید.

استفاده از این درمان موضعی به از بین بردن بسیاری از خطرات مرتبط با استروژن سیستمیک یا استروژنی که در جریان خون گردش می‌کند و به اندام‌ها می‌رسد، کمک می‌کند.

مصرف قرص‌های ضدبارداری

استفاده از قرص‌های ضدبارداری می‌تواند به تنظیم چرخه‌های قاعدگی در زنانی که پریودهای نامنظم دارند، کمک کند.

این نوع هورمون درمانی به صورت قرص و تزریقی موجود است. آنها همچنین ممکن است به بهبود آکنه و کاهش موهای صورت و بدن کمک کنند.

درمان با کمک داروهای ضد آندروژن

آندروژن‌ها هورمون‌های جنسی مردانه هستند که هم در مردان و هم در زنان وجود دارند.

زنانی که سطح آندروژن بالایی دارند باید با داروهایی درمان شوند که اثرات آندروژن‌ها را مسدود می‌کنند. این اثرات عبارتند از:

• ریزش مو
• رشد موی صورت
• آکنه

مصرف داروهای تیروئید

داروهای تنظیم هورمون تیروئید برای درمان کم کاری و پرکاری تیروئید تجویز میشوند مهم است که این داروهای هورمونی را در زمان مناسب و به طور مرتب تا زمانی که پزشک اعلام می کند استفاده کنید.

اگر کم کاری تیروئید دارید، هورمون تیروئید مصنوعی لووتیروکسین (لووکسیل، سینتروئید، یونیتروئید) می‌تواند به تعادل سطح هورمون تیروئید شما کمک کند.

درمان اختلالات هورمونی با متفورمین

متفورمین یک داروی دیابت نوع 2 است که ممکن است به برخی از زنان مبتلا به علائم سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) کمک کند.

در صورتی که اختلالات هورمونی باعث مقاومت به انسولین شود و این عارضه سبب پدیدار شدن سندروم تخمدان پلی کیستیک شده باشد مصرف متفورمین ضروری است.

سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) آن را برای سندرم تخمدان پلی‌کیستیک یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک تأیید نکرده است، اما ممکن است به کاهش سطح آندروژن و تحریک تخمک‌گذاری کمک کند.

این نوع داروها باعث میشود تا سندروم تخمدان پلی کیستیک برطرف شده و روند تخمک گذاری به حد نرمال می رسد در نتیجه باروری آسان و کاملاً طبیعی سپری خواهد شد.

هورمون درمانی

هورمون درمانی یک روش موثر برای کاهش علائم یائسگی و حفظ تراکم استخوان ها است، در کنار دارو درمانی مهم است که تغییرات موثر را در سبک زندگی خود اعمال کنید.

روش های خانگی برای درمان مشکلات هورمونی در زنان

شما می‌توانید برای کمک به درمان عدم تعادل هورمونی، تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید، از جمله:

داشتن تغذیه متعادل به معنی مصرف غذاهای غنی از فیبر، پروتئین های بدون چربی و چربی های سالم مانند امگا ۳ است.

در کنار این اصلاحات مهم حتماً فعالیت بدنی منظم داشته باشید و تمرینات هوازی و مقاومتی را به طور پیوسته و مطابق با وضعیت جسمانی خود انجام دهید.

طبق منابع معتبر، کاهش 10 درصد از وزن بدن در زنان ممکن است به منظم‌تر شدن دوره‌های قاعدگی و افزایش شانس بارداری کمک کند.

مدیریت استرس نقش مهمی در برقراری تعادل هورمونی دارد، می توانید با انجام تمرینات یوگا، تکنیک های تنفس عمیق و مدیتیشن میزان کورتیزول که هورمون استرس شناخته میشود را کاهش داده و تعادل در بدن برقرار می شود.

فراموش نکنید که خواب کافی، منظم و با کیفیت به تنظیم ترشح هورمون ها کمک شایانی می کند.

البته جهت بهبود تعادل هورمونی و کاهش استرس طب سوزنی نیز انجام می شود و می توانید با نظر پزشک مکمل هایی مثل ویتامین D، روی و منیزیم را در حد و اندازه مناسب استفاده کنید.

سعی کنید مواردی را که معمولاً باعث گرگرفتگی شما می‌شوند، مانند دمای بالا، غذاهای تند یا نوشیدنی‌های گرم، شناسایی و کنترل کنید.

درمان گیاهی برای عدم تعادل هورمونی در زنان

در کنار این روش ها درمان های طبیعی و جایگزین را فراموش نکنید.

مکمل‌های زیادی در بازار وجود دارند که ادعا می‌کنند یائسگی و عدم تعادل هورمونی در زنان را درمان می‌کنند.

با این حال، تعداد کمی از آنها از نظر علمی ثابت کرده‌اند که واقعاً مفید هستند.

بسیاری از این مکمل‌ها حاوی هورمون‌های گیاهی هستند.

برخی از انواع گیاهان دارویی مانند شبدر قرمز برای کاهش علائم یائسگی و قاصدک برای سم زدایی کبد مناسب هستند.

هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد درمان‌های گیاهی برای عدم تعادل هورمونی در زنان بهتر از هورمون درمانی معمولی عمل می‌کنند.

برخی افراد متوجه می‌شوند که یوگا به درمان علائم عدم تعادل هورمونی کمک می‌کند.

یوگا برای تقویت بدن، افزایش انعطاف‌پذیری و آرام کردن اعصاب عالی است.

ممکن است به کاهش وزن کمک کند که می‌تواند به تنظیم هورمون‌های شما کمک کند.

درمان قطعی اختلالات هورمونی با تغذیه

رژیم غذایی شامل میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل برای تنظیم هورمون‌های زنانه مفید است.

مهم‌ترین غذاها برای تنظیم هورمون‌های زنانه شامل غذاهای حاوی ویتامین B6 است. با این حال، همانطور که اختلال در تنظیم هورمون‌های زنانه می‌تواند باعث چاقی شود، غذاهایی برای تنظیم هورمون‌های زنانه نیز مؤثر هستند.

انواع غذاهایی که هورمون‌های زنانه را تنظیم می‌کنند شامل موارد زیر است:

• پروتئین‌ها: بوقلمون، ماهی و سویا
• امگا ۳: دانه کتان، گردو و تخم مرغ
• سبزیجات: کلم بروکلی، کلم و گل کلم
• میوه: انجیر

علاوه بر تأثیر غذاها بر تنظیم هورمون‌های زنانه، اجتناب از برخی غذاها نیز می‌تواند به تنظیم این هورمون‌ها کمک کند.

به عنوان مثال، اجتناب از غذاهای حاوی کربوهیدرات مانند شیرینی و شکلات، غذاهای چرب مانند فست فود، سیب زمینی سرخ کرده و سایر غذاهای صنعتی مانند کلوچه و غیره، در تنظیم هورمون‌های زنانه و سایر هورمون‌ها مؤثر است.

سایر غذاهایی که میزان و نسبت هورمون‌های زنانه را مختل می‌کنند شامل انواع قند، از جمله قهوه‌ای، سفید، شربت و هر نوع قند دیگری است.

در میان ادویه‌ها، مصرف متعادل همه ادویه‌ها برای بدن مفید است؛ اما برای تنظیم هورمون‌های زنانه بهتر است از ادویه‌های تند استفاده نکنید.